Blog Kristel Lammers: Samen navigeren

05-11-2021 968 keer bekeken

‘We hebben nu actie nodig om de klimaatverandering af te remmen. Maar we hebben ook de brede blik op de leefomgeving nodig. Waarbij we tijd nemen voor de maatschappelijke dialoog om energie toekomstbestendig te organiseren.’ Aldus Kristel Lammers, directeur NP RES, in haar nieuwste blog.

Onze dreumes sliep in het autostoeltje op de achterbank. We lieten haar uitslapen voor we de stad ingingen, daarom reden we door de Chiantivelden tussen Siena en Florence. Maar waar waren we eigenlijk precies? Google Maps gaf enkel een wazige groene vlek. Na een poosje gedempt kibbelen, keken we aan de kant van de weg samen op de kaart. ‘Ik denk dat we hier zijn, jij ook?’ We waren het eens, en na wat draaien en keren zagen we – inderdaad – de hoofdweg naar Florence.

Zo’n fase van ‘waar-zijn-we-en-hoe-moeten-we-verder?’ hebben we nu met de regionale energiestrategieën. De Handreiking voor de RES 2.0 is onlangs verschenen. De groep betrokkenen bij de productie heeft in gedachten de reis min of meer doorlopen. Maar de mensen in de RES-regio’s die er verder vanaf staan zijn nog niet zover. En dan is dit ook nog het moment dat de kring van betrokkenen groter wordt. De RES is meer dan het via participatieprocessen plaatsen van windmolens en zonnepanelen en het uitbreiden van het elektriciteitsnet. De RES raakt de volle breedte van de leefomgeving. Duurzame opwek heeft ruimte nodig, maar dat geldt ook voor woningbouw, industrie, landbouw en infrastructuur. Meer dan ooit tevoren moeten we samenwerken met overheden, inwoners en ondernemers, maatschappelijke organisaties en netbeheerders. En daarvoor moeten we bestaande overtuigingen, principes en werkwijzen loslaten.

Hoe schakelen we tussen verschillende vraagstukken en schaalniveaus: (inter)nationaal, regionaal en lokaal? Wat zijn de verstandige tussenstappen? Hoe houden we daarbij beweging in de energietransitie? We hebben nu actie nodig om de klimaatverandering af te remmen. Maar we hebben ook de brede blik op de leefomgeving nodig. Waarbij we tijd nemen voor de maatschappelijke dialoog om energie toekomstbestendig te organiseren.

In de beweging wordt steeds concreter waar de problemen ontstaan. De capaciteit van het elektriciteitsnet is te klein, de uitspraak van de Raad van State over de milieunormering van windmolens levert flinke uitdagingen, we komen vakmensen tekort, en er is maatschappelijke weerstand. Tegelijk weten we dat er geen weg terug is. Nietsdoen is geen optie. We moeten met vallen en opstaan onze weg zoeken. De handreiking RES 2.0 geeft met de werkbladen die erbij horen inzichten in allerlei terreinen zoals, participatie, bestuurlijke samenwerking en besluitvorming, arbeidsmarkt en scholing. Veel van deze noties zijn samen - met experts van het rijk, regio’s, de koepels, netbeheerders en landelijke partners – ontwikkeld. Hoe werk je met een uitvoeringsagenda? Hoe ga je om met lokaal eigendom? Het zijn inzichten die helpen richting te bepalen in de regio’s en het land. Ik hoop daarom dat iedereen die ook maar enigszins is betrokken bij de leefomgeving of het energiesysteem de tijd neemt om de handreiking en de werkbladen te bekijken en zich af te vragen hoe we de vraagstukken nog beter bij elkaar kunnen brengen. Met oog voor de leefomgeving. Zonder dat het leidt tot oeverloos praten of een alleen op papier kloppende werkelijkheid.

We hebben elkaars kennis en kunde nodig. Elke nieuwe reisgenoot die meedenkt over die leefomgeving komt ongetwijfeld met ideeën, meningen en inzichten. Allicht ontstaat er ergernis en strijd. Over andere denkbeelden, principes, ideeën of tegenstrijdige belangen. Blijven bewegen is hoe dan ook noodzakelijk. En af en toe moet de auto ook aan de kant. Om samen het gesprek te voeren over of de paden die we volgen, ons dichterbij het doel van 2050 brengen. Want dat is waar we uiteindelijk samen naartoe op weg zijn.

Kristel Lammers is directeur van het Nationaal Programma Regionale Energiestrategieën

Bekijk ook

Cookie-instellingen