Oh nee! Geen warm water, de cv-ketel knippert. Bijvullen, resetten, stampvoeten. Niets helpt, het huis blijft koud, de douche ook. Na een heel weekend kleumen, parkeert de man van het installatiebedrijf zijn elektrische bakfiets op de stoep. Geruststellend kalm inspecteert hij het apparaat, zet er een nieuwe pomp in en dan klinkt op maandagochtend het jubelen van stromend warm water in de radiatoren. Wat zouden we hebben gedaan als de ketel niet te repareren was geweest? Hoog tijd om erover na te denken. De cv-man vertelt dat hij morgen ergens een warmtepomp gaat installeren. We spreken af dat hij in het voorjaar weer bij ons langskomt voor onderhoud. Dan kijken we meteen wat voor ons huis de beste strategie is.

Het is maar een klein stapje van mijn koude douche naar het warme bad dat het gezamenlijk congres van NP RES en NPLW was. Logisch dat we dit samen organiseerden; het voelde meteen als één community. De rode draad in het congres is voor mij dat het bij de aanwezigen wel goed zit met de energie om de krachten te bundelen in de energietransitie. Hopelijk draagt dit bij aan het bereiken van het tipping point. Het punt waarop een vroege meerderheid een nieuwe ontwikkeling omarmt, en de norm verandert. Langzaam komt dan ook de late meerderheid in beweging. Samen schuifelen we richting dit tipping point.

Wat staat mij te doen in de energietransitie? Iedereen staat voor deze vraag, of het gaat om wonen, werken, vrije tijd of mobiliteit. De overheid kan stimuleren en sanctioneren dat we opschuiven, maar ook de markt en ikzelf draag bij. We maken collectieve keuzes en individuele. Onze cv-held met z’n bakfiets speelt in op nieuwe ontwikkelingen, anderen doen dit misschien niet zo snel. Op het congres zág je het opschuiven richting het tipping point gewoon gebeuren. In tijd van drie jaarcongressen zijn de ontwikkelingen zoveel concreter geworden; van succesvolle energiecoöperaties en samenwerkingen met bewoners tot innovatieve aanpakken om netcongestie te verminderen. Het gaat niet alleen over wat we gaan doen, het beleidsperspectief, maar steeds vaker over wat we aan het doen zijn, het uitvoeringsperspectief. Niet voor niets was het motto ‘krachten bundelen in de uitvoering’.

Want dat is het andere element: we doen het samen. Deze weken zijn we, als altijd aan het eind van het jaar, reflectiegesprekken aan het voeren met alle 30 energieregio’s. ‘We’ dat is NP RES samen met vertegenwoordigers van het ministerie van EZK en BZK, de VNG, Unie van Waterschappen, het IPO en de netbeheerders met de bestuurlijk trekker en RES-coördinator van de regio. Wat speelt er in de regio’s? Waar ben je trots op, maar ook wat gaat lastig en waarom? En wat heb je nodig van NP RES en ook de landelijke organisaties zoals rijk en koepels? Het zijn altijd waardevolle gesprekken waarin telkens weer blijkt dat niemand van ons het alleen kan. Niet de koepels, de netbeheerders, de regio’s noch het rijk. Ook merk ik telkens weer dat we samen aan tafel best veel weten en overzien. Daar helpen we elkaar verder mee. Een andere vaste waarde die altijd meedoet in de reflectiegesprekken: het menselijk contact en een gevoel van saamhorigheid. Dat je in kwesties die zo groot en zo expliciet noodzakelijk zijn als de energietransitie, en waarin we allemaal een andere rol vervullen, naast elkaar staat met  de toekomst voor ogen. Waar zit ieders ongemak en wat kunnen we ertegen doen? Ik hoop dat we in de reflectiegesprekken samen op nieuwe interventies en acties komen om de beweging in de regio gaande te houden, zodat we samen verder kunnen schuifelen. Steeds dichter naar het tipping point.

Kristel Lammers is directeur van NP RES