Het energienet ontlasten

Er zijn nu al oplossingen nodig om op korte termijn ons energienet te ontlasten. Hoe kunnen we ons energiesysteem slimmer en efficiënter gebruiken? Dat kan door vraag en aanbod van energie dicht bij elkaar te brengen. Bijvoorbeeld in smart energyhubs waar partijen duurzame energie opwekken en elkaar die energie of warmte leveren. Of bijvoorbeeld opslag van energie met batterijen of het omzetten van elektriciteit naar waterstof.

Het Landelijk Actieprogramma Netcongestie (LAN) wil op alle mogelijke manieren zo snel mogelijk meer ruimte op het stroomnet creëren. Door het elektriciteitsnet sneller te verzwaren en met nieuwe regelgeving slimmer gebruik van het stroomnet te stimuleren. Maar ook door aan te zetten tot meer flexibel energieverbruik en door het goed op elkaar aansluiten van productie en gebruik van elektriciteit.

Onze energie-infrastructuur bestaat uit de kabels, leidingen die onze energie transporteren en uit pekken voor opslag van energie. Zo komen de elektriciteit, duurzame gassen en warmte naar de plekken waar die nodig is. Het landelijke Programma Energiehoofdstructuur (PEH) stelt nationale kaders op zodat overheden en bouwers deze nieuwe energie-infrastructuur goed kunnen plannen.

Netcongestie vraagt ook om het maken en afwegen van keuzes op de wat langere termijn. Voor welke projecten breiden we onze infrastructuur (zoals kabels en transformatorstations) uit en wanneer doen we dat? Dat noemen we integraal programmeren. De provincie neemt hierin het voortouw en brengt samen met netbeheerders en veel andere partijen de ontwikkelingen in de leefomgeving in beeld: welke projecten in de regio hebben wanneer, aansluiting op het energienet nodig? Denk aan de industrie, maar ook mobiliteit, wijken en gebouwen, landbouw en wind- en zonneprojecten op land. Voor de samenwerkende partners in de RES-regio's is het belangrijk te zorgen dat de projecten en ambities uit de RES in beeld zijn bij de provincie.

Het overzicht van projecten is voorjaar 2023 geland in een “provinciaal Meerjarenprogramma Infrastructuur Energie en Klimaat (pMIEK)” die elke provincie maakt. Het pMIEK geeft inzicht in waar infrastructuur nodig is voor elektriciteit, duurzame gassen en warmte. Dat geeft netbeheerders betere onderbouwingen voor hun investeringen. En helpt provincies en gemeenten bij het maken van bestuurlijke keuzes: welke projecten kunnen het best eerst uitgevoerd worden en welke later?