Submenu

Werkwijze

 

 

Werkwijze

 

Afwegingen maken

Elke regio heeft onderzocht hoeveel hij kan bijdragen aan grootschalige duurzame energie op land. En met welke warmtebronnen wijken en gebouwen het beste duurzaam verwarmd kunnen worden. Hiervoor moesten afwegingen gemaakt worden. Hoeveel duurzame energie kan opgewekt worden? Welke warmtebronnen zijn beschikbaar? Is het energienet er klaar voor en is het haalbaar en betaalbaar? Passen de windmolens, zonnepanelen, elektriciteitsmasten, kabels en leidingen in de ruimte? Is er bestuurlijk draagvlak na het zorgvuldig afwegen van alle belangen?

Het gaat niet alleen om afwegingen in een regio zelf, maar ook tussen regio's en tussen rijk en regio's. Want in ons land is de ruimte beperkt en er zijn meer belangrijke opgaven, zoals woningbouw, waterbeheer en natuurontwikkeling.

Samenwerken aan 5 werksporen

De RES-regio’s werken samen aan vijf ‘werksporen’. Deze werksporen ondersteunen het realiseren van de doelen voor 2030. Ze dragen bij aan meer grip op de uitvoering:

  1. Borgen van het gezamenlijk uitvoeren in en tussen regio’s in een uitvoeringsagenda;
  2. Bijdragen aan het gezamenlijk programmeren van duurzame energieopwek in samenhang met het regionale energiesysteem;
  3. Verankeren van de RES in het omgevingsbeleid, inclusief lokaal eigendom 
  4. Gedragen besluiten en uitvoering: permanente dialoog in een democratisch proces 5. Inzicht in de voortgang en bereikte resultaten via monitoring en verantwoording.


 

Wie besluit waarover

De RES 1.0 is vastgesteld door gemeenteraden, Provinciale Staten en algemeen besturen van de waterschappen. De RES 1.0 is een belangrijke bestuurlijke mijlpaal in een langjarig proces richting 2030 en verder.

Tweejaarlijks, de eerste verscheen in 2023, leveren de regio’s uiterlijk op 1 juli een Voortgangsrapportage op. Hierin beschrijft de regio of zij op koers ligt met het realiseren van de ambities uit de RES 1.0. Dit document heeft geen kaderstellend karakter en is daarom niet plan-mer-plichtig. Dit document wordt vastgesteld door de colleges en voorgelegd aan de volksvertegenwoordigers op vergelijkbare wijze als bij andere beleidsonderwerpen.

Vanwege nieuwe kaders, inzichten of innovaties kan er sprake zijn van nieuwe of aangepaste ambities. Die landen in de RES Herijking 2.0. Hierin kent elke regio zijn eigen tempo en ritme. De RES Herijking 2.0 is vaak plan-mer-plichtig. Daarom is besluitvorming door volksvertegenwoordigers sterk aan te raden. Het gaat immers om kaders die (opnieuw) worden vast- of bijgesteld.

 
 

Samenwerken met de markt

Een effectieve samenwerking tussen markt en overheid is essentieel om de regionale plannen te realiseren. Deze samenwerking kan verschillende vormen aannemen. Van informatie uitwisselen tot samenwerking bij een duurzaam initiatief. Twee elementen zijn hierbij van belang:

  1. De rol die de overheid inneemt in het opstellen van de RES en de uitvoering ervan,
  2. De fase waarin het proces zich bevindt.

Meer info staat in het werkblad Samenwerking markt en overheid bij realisatie hernieuwbare energieprojecten.

 
 

Wat als het niet lukt

Het uitgangspunt voor de RES’en is wederzijds vertrouwen. Partijen hebben er vertrouwen in dat (bestuurlijke) samenwerking ervoor zorgt dat de doelstellingen in de RES bijtijds gehaald worden. Mocht een zoekgebied of locatie afvallen dan vindt het gesprek plaats over welke alternatieven er in de regio zijn om het bod gerealiseerd te krijgen. De ambities in de RES’en zijn immers democratisch vastgesteld door vrijwel alle gemeenten en door de provincies en waterschappen.

Er zijn situaties denkbaar waarin alleen samenwerking niet of onvoldoende werkt. Daarvoor is een interventieproces uitgewerkt. Meer informatie staat in de factsheet ‘Wat als’ situaties die eind 2020 is gemaakt.

 
 

Data & monitoring

Er zijn veel monitors: monitor klimaatbeleid van Economische Zaken en Klimaat, monitor Wind en Zon op Land van Rijksdienst voor Ondernemend Nederland, de monitor van de RES’en van het Planbureau voor de Leefomgeving, monitors van regio’s of gemeenten zelf en ga zo maar door. 

Het is van belang dat data vergelijkbaar en optelbaar zijn tussen en over regio’s heen. In het zogenoemde Begrippenkader RES  zijn inmiddels afspraken gemaakt over definities, rekenregels, kengetallen en bronnen die de regio's hebben gebruikt om hun doelstellingen vast te stellen. Door het hanteren van gelijke uitgangspunten kunnen landelijke partijen, regio's onderling en partijen binnen regio's data makkelijker analyseren en inzichtelijk maken.

 

 

 

Rol PBL

Het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) evalueert de RES’en periodiek als onafhankelijke partij. Dat doet het PBL in de Monitor voor de RES. Dit is gedaan voor de concept-RES en de RES 1.0. De monitor in 2022 was een voortgangsanalyse van de RES 1.0. Eind 2023 verschijnt weer een PBL monitor, naar aanleiding van onder meer de Voortgangsrapportages die de regio’s voor 1 juli 2023 inleverden. Het doel van de Monitor is om adviezen en oplossingsrichtingen mee te geven aan de regio’s voor elke volgende stap in het RES-proces. Het Nationaal Programma geeft zelf ook halfjaarlijks een stand van zaken van de RES'en in zogenaamde 'foto's'.

 
 

 

 
 

 

 
Cookie-instellingen