Majoppeveld is het oudste bedrijventerrein in Roosendaal. En dat begon zich een aantal jaren geleden te wreken. ‘Het terrein dreigde te verpauperen’, vertelt parkmanager Pieter Wierckx. ‘Bedrijven trokken weg naar nieuwe, aantrekkelijkere bedrijventerreinen in de omgeving.’ Daarom besloot de ondernemersvereniging het park toekomstbestendig te gaan maken. Maar daar was geld voor nodig. Daartoe werd een collectief ondernemersfonds ingesteld, waaraan alle bedrijven én de gemeente bijdragen. ‘Daardoor beschikken we nu over de financiële middelen om het terrein op te knappen.’

Schoon, veilig en duurzaam maken

De eerste stap was schoonmaken, zegt Pieter. ‘Mensen met afstand tot de arbeidsmarkt gingen met een hesje en een prikker aan de slag om het park op te ruimen. Daarmee werd de verandering direct al zichtbaar.’ Stap twee was: het park veiliger maken. ‘We stelden bijvoorbeeld parkrangers aan die een oogje in het zeil houden. Zij signaleren verdachte situaties, geven die door aan de politie, en dragen ook in algemene zin bij aan een veiliger gevoel op het terrein.’ Na ‘schoon’ en ‘veilig’ werd ‘duurzaam’ de volgende stap. ‘We hebben expertise ingehuurd om te kijken hoe we dat het best konden aanpakken’, aldus Pieter. ‘Elk bedrijf kon in 2020 een footprint laten maken om te kijken hoe het ervoor stond op het gebied van duurzaamheid. Daarbij stond energie bovenaan als onderwerp om gezamenlijk mee aan de slag te gaan.’

Majoppeveld wilde dat op een innovatieve manier doen. Zo ontstond het idee om als ondernemers duurzame energie met elkaar te gaan verhandelen. Pieter: ‘Wij willen in 2030 energieneutraal zijn. Met wat we zelf op het terrein opwekken, met name via zonnepanelen op bedrijfsdaken, kunnen we voor ongeveer 60% in onze duurzame energiebehoefte voorzien. Voor de overige 40% traden we in contact met boeren– en tuindersvereniging ZLTO. Agrariërs in de buurt bleken geïnteresseerd om de energie die zij via wind of zon opwekken, aan ons te gaan leveren, in plaats van aan een grote energiemaatschappij. Dat zou zowel voor hen als voor ons financieel voordelig kunnen zijn.’ 

Handelsplatform van ondernemers en agrariërs

Om dat regelen richtte de ondernemersvereniging het Energie Handelsplatform Majoppeveld op: een coöperatie zonder winstoogmerk, met een bestuur vanuit ZLTO en de ondernemersvereniging. Martin Alderlieste, in het dagelijks leven directeur bij een zorginstelling, werd de onafhankelijk voorzitter. Hoe werkt dat platform nu precies? Martin: ‘Het platform wordt beheerd door een kleinere energiemakelaar, die de energie virtueel van de aanbieder levert aan de afnemer. Het is dus geen fysieke energiehub: we maken gebruik van het elektriciteitsnet van Enexis, maar zonder tussenkomst van een groot energiebedrijf. Daardoor blijft het geld in de regio, hebben we minder kosten, en zijn zowel de leveranciers als de afnemers van de duurzame stroom dus goedkoper uit.’

Maatregelen tegen netcongestie

Op die manier draagt het handelsplatform bij aan verduurzaming van de betrokken bedrijven én aan verlaging van hun energieprijzen. Maar het helpt niet om netcongestie op te lossen. ‘Dat was inderdaad niet ons eerste aandachtspunt’, erkent Martin. ‘Maar onze leden en andere bedrijven in de buurt worden daar nu wel mee geconfronteerd. Onder andere een grote snoepfabriek, die een volledig elektrische productielocatie wil gaan bouwen, kan daarvoor geen aansluiting op het net krijgen. Zo snel gaan de ontwikkelingen in de energietransitie. Wij kijken nu of onze coöperatie ook op het gebied van netcongestie uitkomst kan bieden.’ 

Dat gebeurt onder andere via een energiemanagementsysteem, waarmee alle betrokken bedrijven op elk moment van de dag inzicht kunnen krijgen in hun stroomverbruik. ‘Met dat inzicht kunnen we wellicht pieken op het net voorkomen’, zegt Martin. ‘Als een bedrijf met een grote diepvriezer de temperatuur bijvoorbeeld ’s nachts tot min 25 graden verlaagt, kan de vriezer op piekmomenten misschien een poosje uitstaan, terwijl de benodigde minimumtemperatuur dan toch gegarandeerd blijft. Zo onderzoeken we meer kansen om netcongestie tegen te gaan. En we kijken of we op basis daarvan eventueel een collectieve aansluiting op het net kunnen krijgen, in plaats van de huidige individuele aansluitingen, wat ook weer mogelijkheden biedt.’
 
Intussen zijn achtendertig bedrijven bij het handelsplatform aangesloten. ‘We willen dat graag, met behulp van een nieuwe energiemakelaar, de komende tijd uitbreiden’, zegt Martin. ‘We gaan daar gericht bedrijven in de buurt voor uitnodigen. Tijdens een recente informatiebijeenkomst bleek daar zeker belangstelling voor. Ook kijken we of het windpark in Roosendaal kan meedoen. Met hoe meer deelnemers we zijn, hoe meer we voor elkaar kunnen betekenen. Misschien kunnen we dan ook investeren in een batterij om energie op te slaan en later te gebruiken.’ 

Vergroenen en circulair maken

Pieter benadrukt dat de verduurzaming van het energieverbruik – naast besparing - onderdeel is van een groter geheel aan klimaatmaatregelen. ‘We zijn het terrein aan het vergroenen, ook om wateroverlast en hittestress tegen te gaan. Daar hebben we een Green Deal over afgesloten met provincie, gemeente en waterschap. Zo maaien we het gras minder vaak en hebben we insectenhotels neergezet. Om de omgeving en ook jongeren te betrekken, organiseren we jaarlijks een Themadag Duurzaamheid, met onder andere een vlogwedstrijd voor kinderen en een klimaatsafari per fiets over het bedrijventerrein. Om meer circulair te werken, onderzoeken we de mogelijkheid van een databank waar bedrijven afval- of grondstoffen kunnen aanbieden, zodat die een nieuw leven krijgen. We hebben ook plannen om de mobiliteit te vergroenen, door bijvoorbeeld meer fietspaden op het terrein aan te leggen, in overleg met de gemeente. Maar we doen het stap voor stap, je moet ook niet ineens te veel willen.’ 

Begin met zichtbare verbeteringen

Zo transformeert Majoppeveld van een bedrijventerrein in verval naar een duurzaam, modern en aantrekkelijk park. Welke tips hebben Pieter en Martin voor gemeentes of regio’s die hier ook mee aan de slag willen? ‘Ga geen jaren vergaderen, maar maak een plan en begin gewoon’, zeggen beiden. ‘En start met zichtbare verbeteringen’, voegt Pieter toe. ‘Ons bedrijventerrein was vuil. Alleen al door het schoon te maken, zagen ondernemers letterlijk hoeveel mooier het werd. Dat stimuleert.’ Daarnaast benadrukt Pieter het belang van geld. ‘Dat heb je nu eenmaal nodig om het professioneel aan te pakken’, zegt hij. ‘Je kunt daar iemand van betalen die de kar trekt en die je op zijn of haar prestaties kunt afrekenen. Werk verder goed samen met de overheid, laat de betrokken ondernemers meebepalen en leg jaarlijks verantwoording af over waar je mee bezig bent. Laat zien wat je doet, dat werkt altijd het best.’ 

Meer weten?

Bekijk de korte video van RES West-Brabant over de verduurzaming van Majoppeveld.

Algemene informatie staat op de website van het Programma Verduurzaming Bedrijventerreinen Nederland.

Contact

Pieter Wierckx, parkmanager Majoppeveld
e-mail