Noord-Hollandse RES-viewer geeft openheid over zoekgebieden

29-06-2021
1955 keer bekeken

Hier zijn de praktijkverhalen over de werkwijze bij het maken van de RES verzameld.
Er is ook een overzicht van alle praktijkverhalen.

Als eerste in Nederland heeft de provincie Noord-Holland, samen met de twee Noord-Hollandse RES-regio’s, een interactieve RES-viewer gemaakt, met per zoekgebied alle relevante data en informatie. De netbeheerder kan informatie uit de viewer gebruiken bij het plannen van investeringen in het net.

Je klikt op een zoekgebied. Via het ‘gebiedspaspoort’ kun je dan onder andere zien of het een zoekgebied is voor zonnepanelen of windturbines en met welk aantal hectares of turbines is gerekend. Maar ook: wat de status is van het gebied, of er al vergunningen zijn verleend, hoe het zit met netaansluiting en of er al een participatietraject loopt. Via de ‘kaartlagenlijst’ kun je bovendien bekijken of er bijvoorbeeld weidevogel- of Natura 2000-gebied in de buurt is, of er woningbouwplannen zijn en waar zich mogelijk cultureel erfgoed bevindt. Kort samengevat: met de Noord-Hollandse RES-viewer kom je vrijwel alles aan de weet van ieder zoekgebied in de provincie.

Eenduidig, vergelijkbaar, optelbaar

De RES-viewer is ontwikkeld met GeoWeb, een geografisch informatiesysteem (GIS) waarmee je op een dynamische manier gegevens koppelt aan een locatie. In dit geval zijn de zoekgebieden van de RES gecombineerd met relevant (provinciaal) ruimtelijk beleid. De Provincie Noord-Holland heeft al veel interactieve kaarten en een goede data-afdeling. Van daaruit, en vanuit de RES-regio’s Noord-Holland Noord en Noord-Holland Zuid, ontstond de behoefte aan één plek waar alle data rond de RES geborgd en geopenbaard konden worden, vertellen Martha Klein, beleidsadviseur bij de provincie, en Wies Thesingh, programmamanager RES Noord-Holland Noord. Martha: ‘Het is belangrijk om informatie in het RES-proces op een eenduidige, vergelijkbare en optelbare manier vast te leggen. De provincie, als ‘linking pin’ tussen RES-regio’s, gemeenten en het Nationaal Programma RES, leek daarvoor de meest voor de hand liggende initiatiefnemer.’

Kaartlagen

Hoe de viewer zich ontwikkelt, is gegroeid in een samenwerking tussen provincie, RES-regio’s en een consortium van ingenieursbureaus, zegt Wies. ‘Samen met de databeheerder van de provincie en de bureaus hebben we gekeken welke kaartlagen en informatie we erin wilden hebben, bijvoorbeeld bestaande windturbines, beperkingen vanuit natuur en ruimte, en actuele gegevens en ontwikkelingen in een zoekgebied. GIS-deskundigen werken op een andere manier dan ontwerpers of beleidsmakers. Maar we leerden elkaars taal spreken en we zijn allemaal blij met het resultaat.’

Dynamisch instrument

De toegevoegde waarde van een RES-viewer is groot, vindt Martha. ‘Een pdf bijvoorbeeld bestaat alleen maar uit platte tekst of een afbeelding. Het RES-proces is niet afgelopen met de oplevering van RES 1.0, integendeel. De viewer is een dynamisch instrument, waarmee je, behalve de ruimtelijke aspecten, veel andere informatie kunt delen. En naast de RES-viewer hebben we ook een digitale storymap, waarmee je alle stappen van het RES-proces systematisch kunt doorlopen.’ De viewer dient meerdere doelen, vult Wies aan: ‘Je zorgt ermee voor een transparante informatievoorziening. Iedereen kan bekijken hoe de stand van zaken in de zoekgebieden is, wat er is veranderd, hoe de planning eruit ziet, of er al een  vergunning is, etc. Daarnaast is het een handig instrument voor direct betrokkenen. Initiatiefnemers kunnen de RES-kaarten downloaden, gemeenten kunnen zien welke ruimtelijke beperkingen er zijn in bepaalde zoekgebieden, de netbeheerder kan de informatie uit de viewer gebruiken als hulpmiddel bij het plannen van investeringen in het net. En bovendien is de viewer belangrijk voor het meten en monitoren van de voortgang van de RES. Je kunt hiermee op weg naar de RES 2.0 tussentijds bijhouden hoe ver je bent in het bereiken van je ambities als gemeente of regio. De RES wordt elke twee jaar geactualiseerd, de RES-viewer geeft een actueler beeld. Daardoor draagt de viewer ook bij aan betere besluitvorming.’

Bijhouden

Een uitdaging is het up-to-date houden van de informatie in de viewer. ‘Dat klopt’, bevestigt Martha. ‘Het bijhouden van de meest recente stand van zaken, onder andere op basis van informatie van gemeenten, loopt nu nog via de provincie, maar we willen ernaartoe dat de gemeenten dat zelf gaan doen. We maken daar op dit moment afspraken met hen over en ontwikkelen er een gebruiksvriendelijk mechanisme voor.’

Landelijk borgen

Martha en Wies hopen dat de Noord-Hollandse RES-viewer navolging krijgt in andere regio’s. Zij vinden de provincie een goed schaalniveau om zo’n systeem te ontwikkelen, maar ze benadrukken ook dat het goed zou zijn als je alle data rond de RES in het hele land op dezelfde manier zou kunnen inzien. ‘Het Nationaal Programma RES kan daar een sturende rol in vervullen’, zegt Martha. ‘Wij hebben zeker ook gebruik gemaakt van de analysekaarten van het Nationaal Programma als startpunt voor de ontwikkeling van de zoekgebieden, maar er bestaat nog geen landelijk systeem waarin data van alle RES’en geborgd kunnen worden. Dat zou wel wenselijk zijn, want dan is informatie over de zoekgebieden overal en voor iedereen vergelijkbaar, en te monitoren.’

Spannend

Heeft Noord-Holland nog tips voor andere provincies of regio’s die een RES-viewer willen laten maken? Martha: ‘Haal er in ieder geval vanaf het begin een dataexpert bij, want zeker als je in een provincie bijvoorbeeld vijf RES-regio’s hebt, is het lastig om een systeem te ontwikkelen waarin je alle informatie op een gedegen wijze kunt verwerken en toegankelijk kunt maken. Daar heb je echt dataprofessionals bij nodig.’ Wies wijst vooral op de grote waarde van het open en transparant zijn over je proces. ‘De Commissie m.e.r. adviseerde ons om de navolgbaarheid van onze keuzes nog verder te verbeteren. Met de RES-viewer en de digitale storymap maken we dat waar: alles wat we doen is daarin voor iedereen zichtbaar en navolgbaar. Die totale openheid is ook spannend. Want hoe concreter je bent, hoe meer mensen beseffen wat er op hen afkomt. Maar uiteindelijk moeten deze mensen toch betrokken worden en moeten er besluiten worden genomen. Dus kun je maar beter gaandeweg het proces al zo open mogelijk zijn, dan voorkom je dat je later een deel van het werk opnieuw moet doen.’  

Meer informatie

Hier vind je de RES-viewer van Noord-Holland.

Contactpersonen:

Martha Klein, beleidsadviseur provincie Noord-Holland

kleinme@noord-holland.nl

Wies Thesingh, programmamanager RES Noord-Holland Noord

wthesingh-vaneijk@alkmaar.nl

Afbeeldingen

Cookie-instellingen